|
Heykel genellikle sanat
için yapılır... Resim de öyle... Sanat ürünü
olmadığını bildiğimiz sinema filmleri varsa bile, yapanlar sanat için
yaptıklarını iddia ederler. Ya fotoğraf ? Fotoğraf en
çok unutulmasını istemediğimiz anılar için çekilir... Öğretmenler
derslerini anlatmak için Fotoğraf'ı kullanırken, reklamcılar da
ürünlerinin tanıtımını fotoğrafsız yapamazlar. Doktorlar
ameliyatlarını , arkeologlar çıkardıkları eserleri belgelemek için
Fotoğraf'a başvururlar. Fotoğraf'ın
en çok kullanıldığı yerlerden biri ise haberciliktir.Haberciler
fotoğraflarının anlatımının güçlü olması ve gerçeği yansıtması peşindedir.Neredeyse hiç biri yaptıklarının sanat
olmasını umursamaz.Belki de Ara Güler'in "Ben foto muhabiriyim,
sanatçı değil." Israrı bu yüzdendir. Tabii ki
sanat için de fotoğraf yapılır.Ama bu kadar çok işlevi olan bir şeyi ,
sadece "Sanat olmak" gibi dar bir çerçeveye sığdırmaya çalışmak,
Fotoğraf'a haksızlık olmaz mı? Bir fotoğrafı
niçin çekildiğine bakmaksızın, sanat kriterleri içinde değerlendirmek(!)
ne kadar doğrudur? Şimdi
aklımızda yer etmiş fotoğrafları bir hatırlamaya çalışalım. Fotoğrafçı ,Vietkong
üyesi soydaşının kafasına silahını dayamış Vietnamlı subayın tetiğe
dokunmasıyla senkronize deklaşörüne basarken, sahip olduğu saniyenin
bilmem kaç da biri süre içinde, fotoğrafının
sanatsal değerleri taşıyabilmesi için gerekli düzenlemelere yönelmiş midir sizce? Eğer yönelmemişse , bu davranışı bir
haber fotoğrafı olan fotoğrafının değerini düşürür mü? Veya bir
doktorun yaptığı tedavinin sonucunu gösterebilmek için, hastasının
tedavi öncesinde ve sonrasında çektiği
fotoğraflarının(tedavinin ne kadar etkili olduğunu anlatabiliyorsa)
ayrıca sanat ürünü olması gerekir mi?Sizce bu fotoğraf kötü müdür? Bence kötü
olan fotoğraf "değiştirmeyen fotoğraf"dır... Her ne amaç
ile çekilmiş olursa olsun, fotoğrafı veya fotoğrafların oluşturduğu
portfolio veya sergiyi izleyenler, izledikten sonra değişmedilerse,
bence o fotoğraf görevini yapmamıştır ve kötüdür. Eğer benim
sergimi izledikten sonra izleyicilerden hiç olmazsa bir kısmı
kafalarında küçük de olsa bir soru işareti ile çıktıysa , ben iyi bir
şey yaptığımı düşünüyorum. Yaptıklarımın sanat olup olmamasıyla
ilgilenmiyorum.Bırakın onun ne olacağına zaman karar versin. Bir yerlerde
Mozart'ın son konçertosunu yayınlatmak da zorlandığını ve yayınlamaya
karar veren zamanın müzik oteritelerinin (!) sanatçıya isminin solist ve orkestra şefinden sonra üçüncü olarak
yazılması şartını koyduklarını okumuştum.Günümüzde ise ne o
oteritelerin(!) değer verdiği solist , ne de adı Mozart'dan önce
yazılan orkestra şefi kaldı.
Geriye kalan sadece Mozart ve onun Veda Konçertosu... Kısacası,
anıları tespit etmekten tarihe , eğitimden bilime , tanıtımdan habere
kadar birçok işlevi olan Fotoğraf'ı sadece "Sanat" çemberi içinde
değerlendirmeye çalışmak , Fotoğraf'ın değerini küçültmektir. Bırakın
Fotoğraf sanat olmasın... Bırakın
Fotoğraf'ın değeri sanatın dışında da büyüsün...
Ara Güler
Usta "Ben foto muhabirıyım , sanatçı değilim." dediğinde değeri düştü
mü ,yoksa yükseldi mi?
|